گزاره های حقوق بشر در شعر فروغ فرخزاد، طاهره صفارزاده و شفیعی کدکنی

گزاره های «پست مدرنیسم» در ذهن و زبان فروغ فرخزاد

پست مدرنیسم و پست مدرن ها برخلاف مدرنیسم، دنیای شبیه سازی شده است که به واقعیت شباهت دارد اما واقعیت نیست. آنها به باور خود در جهان تهی از خرد و حقیقت به بی معنایی و چند معنایی که خود نوعی بی معنایی و بی اعتنایی به دانش و علم است، رسیده اند و این خود تأکیدی است بر اصل شک اندیشی و تردید و لاجرم ناامیدی و یأس متعاقب و حاکمیت پوچی مطلق. حضور پست مدرنیسم در حوزه ادبیات و هنر به نوعی تقلید و دنباله ...

نمادپردازی در شعر شفیعی کدکنی

نماد در اصطلاح ادبی یک پدیده‌ی زبانی است که بر معنایی مشخّص دلالت نمی‌کند بلکه زمینه‌ی خلق مفهومی را در ذهن خواننده ایجاد می‎کند. نمادپردازی هر چند در ادبیات کلاسیک فارسی بویژه ادب عرفانی رایج بوده است امّا شاعران نوپرداز معاصر توجّه بیشتر و جدّی‌تری به آن داشته‌اند به‌گونه‌ای که جریان سمبولیسم غنی‌ترین شاخه‌ی شعر معاصر شناخته می‌شود. علّت این امر یکی اوضاع سیاسی اجتماعی جامعه است و دیگر خاصیت چند م...

کارکرد شاعرانۀ گزاره ها در شعر فروغ فرخزاد

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ ساختار گزاره های شاعرانه و چگونگی کارکرد هنری آن ها در شعر فروغ فرخزاد است. بخش اول مقاله به طرح مباحث نظری دربارۀ کارکرد گزاره ها یا واحدهای گفتاری پایه اختصاص دارد. شیوۀ ارائۀ بحث ها در این بخش به نحوی است که ضمن تأملی انتقادی بر مباحث مطرح شده در معانی و بیان کلاسیک دربارۀ خبر یا واحد گفتاری پایه، دستاوردهای مطالعات ادبی معاصر را به ویژه در زبانشناسی، نظریه شعر...

وحدت و انسجام در شعر شفیعی ‌کدکنی

با مطالعه و بررسی اشعار شفیعی‌‌ کدکنی می‌‌توان اصول و ارکان زیباشناسی شعر او را شناخت؛ اصول و ارکانی که مایۀ قوام زیبایی در شعر و جذابیت آن برای مخاطب می‌‌شود. اصل «وحدت» در زیباشناسی شعر شفیعی‌‌ کدکنی مهم‌‌ترین رکن است. به‌ بیان ‌دیگر، رشته‌‌هایی مرئی و نامرئی در لفظ و معنی اجزای سخن شفیعی را به هم پیوند زده و به آن‌ها پیکره‌‌ای واحد داده است و همین نکته باعث جذابیت و تأثیرگذاری بیش‌تر آن در م...

حرکت در اندیشه و شعر شفیعی کدکنی

تحوّل نمادهای کلاسیک در شعر معاصر فارسی (احمد شاملو، نیما یوشیج، فروغ فرخزاد و شفیعی کدکنی)

چکیده نمادپردازی به عنوان یک مکتب ادبی هم چون مکاتب دیگر به سرعت جای خود را در ادبیات دنیا و از جمله ادبیات فارسی باز کرد. حرکت نخستین این مکتب از فرانسه و با نمایندگی پر رنگ شارل بودلر آغاز شد. گرایش های نمادین و سمبلیک در ادبیات معاصر فارسی علاوه بر اوضاع استبدادی و وجود حکومت های دیکتاتوری و احتیاط و ترس از سانسور رسانه ای، نتیجه تلاش شاعر برای غنی کردن جوهر ادبی شعر – با ایجاد ابهام- و شرک...